Hoewel Sancta Maria in 1928 op het grondgebied van Noordwijk het licht zag, is het vanwege de ligging altijd gevoelsmatig onderdeel geweest van Noordwijkerhout. In de jaren 70 werd het grondgebied van Sancta Maria uitgebreid met een stuk grond gelegen in de gemeente Noordwijkerhout. De grens tussen Noordwijk en Noordwijkerhout loopt dwars over het terrein en is nu onderdeel van het fietspad tussen de Kraaierslaan en de Langevelderlaan. Het oude complex, ontworpen door Jos Bekkers, lag en ligt op Noordwijks grondgebied, en de in de jaren 70 gerealiseerde nieuwbouw lag op Noordwijkerhouts grondgebied. De nieuwbouw en het culturele centrum zijn begin deze eeuw afgebroken. Gelukkig is het oude gedeelte met de paviljoens, de kapel en de begraafplaats voor het grootste gedeelte bewaard gebleven.
In het boek besteden we aandacht aan de vroege geschiedenis van het terrein waar Sancta later op werd gevestigd: De Wra. Archeologisch onderzoek heeft laten zien dat zelfs in deze arme grond vroeger nederzettingen waren.
Uiteraard wordt er aandacht geschonken aan de geschiedenis van de psychiatrie. Daaruit wordt duidelijk waarom er juist op deze plek een inrichting werd gevestigd. En hoe de bouw van het complex samenhing met het toenmalige idee van de behandeling van ‘zielszieken’. En waarom de Zusters van Liefde, die van oorsprong uit België afkomstig zijn, juist hier zijn neergestreken. De Zusters van Liefde hebben een grote stempel gedrukt op Sancta Maria, zelfs na 1970 toen Sancta een Stichting werd en de zusters langzaam maar zeker uit het beeld verdwenen.
Tussen 1928 en 2006, toen de laatste patiënt Sancta Maria verliet, hebben hier vele duizenden mensen gewoond en gewerkt. Het was een woondorp, met een zelfvoorzienende functie. We hebben geprobeerd een beeld te vormen en te beschrijven van deze periode, maar ook van de omvorming van de instelling tot Landgoed. We hebben onder andere gebruik mogen maken van het archief van NoVaTo en van het boek van M. van Dort-Clements Weerspiegeling van toen, 60 jaar Sancta Maria, waarvoor onze grote dank.
Titel: Sancta Maria van Wildernisse tot Landgoed
Samenstelling en redactie: © Jacques van Wieringen en Janneke Wagenaar
Vormgeving: Ans Geerlings/AG Design Noordwijkerhout
Uitgever: JW uit Noordwijkerhout
Aantal pagina’s: 304
Uitvoering: gebonden, met leeslintje en voorzien van veel illustraties/foto’s
Verschijningsdatum: 20 december 2022
Tweede herziene druk: augustus 2023
Prijs: 36 euro
ISBN: 978-90-9036476-6
Deze uitgave is tot stand gekomen in samenwerking met
NoVaTo
Stichting Noordwijkerhout Van Toen – www.noordwijkerhoutvantoen.nl