Hoewel Sancta Maria in 1928 op het grondgebied van Noordwijk het licht zag, is het vanwege de ligging altijd gevoelsmatig onderdeel geweest van Noordwijkerhout. In de jaren 70 werd het grondgebied van Sancta Maria uitgebreid met een stuk grond gelegen in de gemeente Noordwijkerhout. De grens tussen Noordwijk en Noordwijkerhout loopt dwars over het terrein en is nu onderdeel van het fietspad tussen de Kraaierslaan en de Langevelderlaan. Het oude complex, ontworpen door Jos Bekkers, lag en ligt op Noordwijks grondgebied, en de in de jaren 70 gerealiseerde nieuwbouw lag op Noordwijkerhouts grondgebied. De nieuwbouw en het culturele centrum zijn begin deze eeuw afgebroken. Gelukkig is het oude gedeelte met de paviljoens, de kapel en de begraafplaats voor het grootste gedeelte bewaard gebleven.

 

 

In het boek besteden we aandacht aan de vroege geschiedenis van het terrein waar Sancta later op werd gevestigd: De Wra. Archeologisch onderzoek heeft laten zien dat zelfs in deze arme grond vroeger nederzettingen waren. 

 

Uiteraard wordt er aandacht geschonken aan de geschiedenis van de psychiatrie. Daaruit wordt duidelijk waarom er juist op deze plek een inrichting werd gevestigd. En hoe de bouw van het complex samenhing met het toenmalige idee van de behandeling van ‘zielszieken’. En waarom de Zusters van Liefde, die van oorsprong uit België afkomstig zijn, juist hier zijn neergestreken. De Zusters van Liefde hebben een grote stempel gedrukt op Sancta Maria, zelfs na 1970 toen Sancta een Stichting werd en de zusters langzaam maar zeker uit het beeld verdwenen.

 

Tussen 1928 en 2006, toen de laatste patiënt Sancta Maria verliet, hebben hier vele duizenden mensen gewoond en gewerkt. Het was een woondorp, met een zelfvoorzienende functie. We hebben geprobeerd een beeld te vormen en te beschrijven van deze periode, maar ook van de omvorming van de instelling tot Landgoed. We hebben onder andere gebruik mogen maken van het archief van NoVaTo en van het boek van M. van Dort-Clements Weerspiegeling van toen, 60 jaar Sancta Maria, waarvoor onze grote dank.

 

Titel: Sancta Maria van Wildernisse tot Landgoed

Samenstelling en redactie: © Jacques van Wieringen en Janneke Wagenaar

Vormgeving: Ans Geerlings/AG Design Noordwijkerhout

Uitgever: JW uit Noordwijkerhout

Aantal pagina’s: 304

Uitvoering: gebonden, met leeslintje en voorzien van veel illustraties/foto’s

Verschijningsdatum: 20 december 2022 

Tweede herziene druk: augustus 2023

Prijs: 36 euro

ISBN: 978-90-9036476-6

 

Deze uitgave is tot stand gekomen in samenwerking met NoVaTo
Stichting Noordwijkerhout Van Toen – www.noordwijkerhoutvantoen.nl

Volg ons op Instagram
 

Sancta Maria van Wildernisse tot Landgoed nog beperkt leverbaar

Voor de komende cadeaumaand is het vast en zeker goed nieuws: de herdruk van het naslagwerk over het psychiatrisch ziekenhuis Sancta Maria is nog in beperkte mate leverbaar.

Sancta Maria van Wildernisse tot Landgoed vertelt de geschiedenis van deze katholieke instelling die deels op het grondgebied van Noordwijk en deels op dat van Noordwijkerhout gelegen was. De geschiedenis van de Zusters van Liefde, die vanuit Venray naar hier kwamen om een psychiatrisch ziekenhuis te starten. Op een terrein dat destijds vooral bestond uit zand, duin en wildernis. Het was het einde van de wereld. Dat kun je je nu niet meer voorstellen.

Het boek beschrijft hoe deze wildernis langzaam maar zeker gecultiveerd werd tot een terrein met daarop een psychiatrisch ziekenhuis. Maar ook over de ontwikkeling van het katholieke ziekenhuis na de roerige jaren zestig tot de Stichting die het later werd. Waarin de nonnen langzaam maar zeker uit het beeld verdwenen. En tenslotte beschrijft het de transitie tot het Landgoed Sancta Maria, waar het verleden nog een grote rol speelt. Vijf van de zeven oorspronkelijke paviljoens, het hoofdgebouw, de kapel en de begraafplaats nemen een prominente plek in en vormen het hart van het landgoed.





In deze prachtig vormgegeven uitgave zijn veel foto’s geplaatst. Dus voor iedereen met een herinnering aan Sancta Maria, zowel oud-omwonenden als oud-inwonenden is het een feest der herkenning. En het mag zeker niet ontbreken in de huizen van de nieuwe bewoners van dit mooie landgoed.

© foto: Klokgewijs

De prijs van deze rijk geïllustreerde uitgave bedraagt 36 euro. Het boek is te bestellen via het bestelformulier maar ook te krijgen bij NoVaTo in de Zeestraat in Noordwijkerhout. Zie de website voor de openingstijden.

Herdruk ‘Sancta Maria van Wildernisse tot Landgoed’ gaat door!

In december 2022 verscheen de boeiende geschiedenis van Sancta Maria in Noordwijk/Noordwijkerhout. De presentatie vond in een volle Witte Kerk plaats en nog geen maand later was de hele oplage uitverkocht!

Menigeen viste dus naast het net, hetgeen tot teleurgestelde reacties leidde. De samenstellers en vormgeefster van het boek waren eerst niet van plan om het boek te laten herdrukken, maar toen de belangstelling groot genoeg bleek hebben zij toch het plan opgevat voor een herdruk.

De oplage is gebaseerd op het aantal inschrijvingen voor een herdruk, maar er is nog een beperkt aantal exemplaren over. Wie nog belangstelling heeft kan zich opgeven dmv het invullen van het inschrijfformulier. 

Uiteraard hoeft u dit niet te doen als u zich onlangs al heeft opgegeven via het formulier op de website. Dan krijgt u persoonlijk bericht.

Herdruk ‘Sancta Maria van Wildernisse tot Landgoed’?????

Op 20 december 2022 hebben wij ons ‘kindje’ in de Witte Kerk ten doop gehouden. Trots, en blij dat het boek over Sancta Maria, waar we zo lang mee bezig zijn geweest, eindelijk het licht zag. Een klein beetje bang waren we wel: raken we de hele voorraad wel kwijt?

En nu, iets meer dan een maand later zijn we door de oplage heen. De belangstelling ervoor was overweldigend, en daar zijn wij erg blij mee. En heel stiekem ook wel een beetje trots op.

Maar wat nu? Gaan we het herdrukken? Deze vraag hebben we onszelf gesteld met in ons achterhoofd dat het een risico is. Want: is er nog genoeg belangstelling voor een herdruk? Halen we de kosten die dat uiteraard met zich meebrengt eruit? Wat te doen?

Welnu: we hebben besloten dat we alleen gaan herdrukken als er voldoende animo is. Daarom, voor wie geïnteresseerd is: geef dit door. Via bijgaand formulier kunt u aangeven dat u graag een exemplaar wilt hebben. Dan laten wij over een poosje weten of er een herdruk komt. 

 

 

 

Pallet met boeken!!

We hebben het wel even benauwd gehad…. Op 20 december zou de uitreiking van het eerste exemplaar van ons ‘kindje’ plaatsvinden. We hadden van de drukker de verzekering gekregen dat het boek op tijd zou komen. Alles was geregeld, het enige wat op maandagmorgen 19 december ontbrak, was….. het boek! Gelukkig is het toch nog goed gekomen. In de loop van die maandagmorgen werd een pallet boeken afgeleverd. 

 

Wat was het spannend om een doos open te doen en te zien hoe ons boek eruit zag. Staat er geen fout op de omslag? Is het goed gebonden? Zit het kapitaalbandje goed? Is de kleur goed? Hoe ziet het er van binnen uit?

 

 

Dubbel opgelucht (de boeken waren er en ze zien er prachtig uit, vinden wij in alle bescheidenheid) konden we ons voorbereiden op dinsdag 20 december. In een volle Witte Kerk vertelde Jacques van Wieringen waarom hij het initiatief heeft genomen voor een boek over Sancta Maria. Jan Bastiaansen vertelde van de moeilijke en spannende weg die is bewandeld met betrekking tot de overdracht van Sancta Maria door Rivierduinen aan OCSM. Daarbij is niet over een nacht ijs gegaan. Immers: je hebt met allerlei instanties en procedures te maken.

 

 

Mevrouw Bon mocht het eerste exemplaar in ontvangst nemen. Zij is in 1952 als achttienjarig meisje als leerling-verpleegster op Sancta Maria terechtgekomen, heeft daar haar opleiding gedaan en heeft daar haar man (de tuinman) ontmoet. Al haar belevenissen heeft ze in het verleden op papier gezet en die zijn in het boek terechtgekomen. Daarmee heeft ze een prachtig beeld geschetst van de gang van zaken in de 50er jaren op Sancta Maria.

‘Sancta Maria van Wildernisse tot Landgoed’ is in een beperkte oplage verschenen. Het is een must voor iedereen die zich in de geschiedenis van dit stukje Noordwijk/Noordwijkerhout wil verdiepen. Inmiddels zijn er al heel wat exemplaren verkocht, en is de stapel dozen tot een klein stapeltje teruggebracht. Zo lang de voorraad strekt is het voor 35 euro te koop bij de samenstellers/vormgever.
Stuur een mailtje naar jannekejoost@ziggo.nl of naar ans@agdesign.nl en het boek wordt bij u thuisgebracht. Woont u buiten de Bollenstreek? Dan verzenden wij het, en brengen we 6.75 in rekening voor de verzendkosten.

 

Het boek is naar de drukker en de verschijningsdatum is bekend

Na twee jaar intensief met het boek Sancta Maria van Wildernisse tot Landgoed bezig te zijn geweest is het dan eindelijk zo ver: het boek is naar de drukker! Een zucht van verlichting ging door onze gelederen…. We hebben een klus geklaard waar we met zijn drieën met heel veel plezier aan bezig zijn geweest. Stiekem zijn we zelf een beetje trots op het resultaat, het ziet er digitaal al prachtig uit.

We zijn, zoals Ans het omschreef, een beetje Sancta geworden. We droomden van Sancta Maria, konden het over bijna niks anders meer hebben en zijn verbonden geraakt met de plek. We komen er inmiddels heel graag. Maken vaak een fietstochtje naar en over het terrein, en een wandeling. De begraafplaats is een favoriete plek geworden. Sancta Maria leeft weer! Het voelt een beetje als ‘van ons’, omdat we er inmiddels best veel van afweten. Maar waarschijnlijk nog lang niet genoeg…..

Iedereen is ontzettend benieuwd wanneer het gaat verschijnen! Dat kunnen we inmiddels ook vertellen: Sancta Maria van Wildernisse tot Landgoed verschijnt op 20 december. We hebben een mooie locatie gevonden waar we het boek lanceren: de Witte Kerk in Noordwijkerhout.

De exacte invulling van de presentatie maken we nog bekend. Hou de website in de gaten!

Wie een exemplaar wil bestellen kan dat doorgeven aan ans@agdesign.nl of jannekejoost@ziggo.nl

 

Foto: In de kapel Landgoed Sancta Maria op Open Monumentendag, 10 september 2022, waar Janneke Wagenaar & Jacques van Wieringen de eerste voorinschrijving van het boek promoten.